Trafik kazası sonrası araç değer kaybı ve ikame araç bedeli

Avukat Adem Aydın, Trafik kazası sonrası araç değer kaybı ve ikame araç bedeli ile ilgili açıklamada bulundu.

ARAÇ DEĞER KAYBI NEDİR?

Meydana gelen trafik kazası neticesinde her ne kadar aracın onarılarak eski haline getirilmesi mümkün olsa da aracın hasar alması nedeniyle araç değer kaybına uğramaktadır. Araç değer kaybı, meydana gelen bir kaza sonrası onarılan aracın ikinci el piyasa fiyatına göre değer kaybetmesidir. Kazanın ardından tamir edilen aracın onarımı her ne kadar kusursuz olsa dahi, arabanın satış fiyatı kaza öncesi belirlenen satış fiyatından her halükarda daha düşük olmaktadır. Aracın trafik kazasına karışması neticesinde araç, tramer kayıtlarına hasarlı araç olarak geçecek ve satılması halinde rayiç bedelinin altında satılacaktır. Zira ikinci el olarak satın alınan araçlarda alıcının araç için ilk baktığı özellik aracın daha önce bir trafik kazasına karışıp karışmadığı, karışmış ise kaza sonrasında aldığı hasarın miktarıdır.

ARAÇ DEĞER KAYBININ TALEP EDİLMESİ MÜMKÜN MÜDÜR?

Yaşanan trafik kazası neticesinde aracın almış olduğu hasar neticesinde değer kaybına uğradığı hallerdeİşte bu tür durumlarda , oluşan maddi zararın yani aracın uğradığı değer kaybının tazmini amacıyla dava açılabilmesi mümkündür. Zira meydana gelen kaza nedeniyl aracın zarar görmesi haksız fiil niteliğindedir. Söz konusu kazadan kaynaklı değer kaybı zararının giderilmesi için kusursuz veya daha az kusuru olan taraf kendisinden daha çok kusurlu veya tam kusurlu olan tarafa ya da sigorta şirketine başvurarak oluşan zararın giderilmesinin istenilmesi ve dava edilmesi mümkündür. Araç değer kaybının talep edilmesi için dava açma yoluna gidilebileceği gibi sigorta şirketine karşı tahkim yoluna da başvurulması mümkündür.

DEĞER KAYBI TALEP EDEBİLMENİN ŞARTLARI

Her kaza yapan araç için araç değer kaybı talep edilmesi mümkün değildir. Bunun için bazı ön şartlar bulunmaktadır. Öncelikle meydana gelen kazada %100 kusurlu olmamak gerekir, araç değer kaybı talebine konu hasar gören parçaların daha önceden hasar görmemiş olması gerekir, sigorta şirketine başvurulabilmesi için kusurlu olan aracın trafik sigortasının bulunması gerekir ve kaza üzerinden iki yıllık bir zaman geçmiş olmaması gerekmektedir.

ARAÇTAKİ DEĞER KAYBININ TALEP EDİLME SÜRESİ

Kaza sonrasında araçta meydana gelen değer kaybının talep edilebilmesi için 2 yıllık zamanaşımı süresi mevcuttur. Araç değer kaybının 2 yıllık zamanaşımı süresi içerisinde talep edilmemesi halinde alacak zamanaşımına uğrayacak ve hak kaybına uğranılacaktır. 2 yıllık zamanaşımı süresi kaza tarihinden itibaren işlemeye başlayacaktır.

DAVA AÇMADAN DEĞER KAYBI TALEP EDİLEBİLMESİ MÜMKÜN MÜDÜR?

Kaza sonrasında değer kaybının kazada kusurulu olan aracın sigorta şirketinden talep edilmesi mümkündür. Sigorta şirketine yönelik olarak yazılacak bir dilekçe ile kaza tespit tutanağı, araç ruhsatları, hasar ekspertiz raporu, onarım ekspertiz raporu, fotoğraf ve kaza ile ilgili diğer evrakların dilekçenin arkasına eklenerek mail, taahhütlü posta, noter veya diğer yollar ile sigorta şirketine başvuruda bulunularak değer kaybının talep edilebilmesi mümkündür. Sigorta şirketinin yapılan başvuruyu kabul edip talep edilen araç değer kaybını tamamen ödeyebileceği gibi kısmi bir ödeme yapması da mümkündür. Hiç ödeme yapılmaması veya eksik ödeme yapılması halinde dava veya tahkim yoluna başvurulması mümkündür.

DEĞER KAYBI DAVASI KİME KARŞI AÇILIR?

Araç değer kaybı davası, meydana gelen trafik kazasında tam kusurlu olan veya kusuru daha fazla olan karşı taraf araç sürücüsüne, araç sahibine ve karşı tarafın Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortasına karşı açılabilir.

KAZADA HER İKİ TARAFINDA KUSURLU OLMASI HALİNDE DEĞER KAYBINI KİM ÖDER?

Meydana gelen kazada kazanın oluşumunda taraflardan birinin kazaya %100 kusuru ile sebep olduğu durumlarda sorun yaşanmamakla birlikte bazı kazalarda her iki tarafında meydana gelen kazada kusuru bulunabilmektedir. Bu durumlarda meydana gelen değer kaybında araç sahinin kusuru oranında değer kaybından düşülerek kusuru oranında diğer taraftan talep edilmesi mümkündür. Örneğin kazadaki kusur oranınız %50 ise hak ettiğiniz değer kaybının kusur ile orantılı olarak %50’sini alabilirsiniz. Kaza da kusur oranınız %50 ve 10.000 TL bir değer kaybınız oluştuğunda 10.000 TL ‘nin yarısı olan 5.000 TL alabilirsiniz

DEĞER KAYBI DAVASI HANGİ MAHKEMEDE AÇILIR?

Değer kaybı davalarında davanın sigorta şirketine karşı açılıp açılmamasına göre değişiklik göstermektedir. Sigorta şirketlerine karşı açılan araç değer kaybı davalarının ticari dava niteliğinde bolması nedeniyle açılacak davaların Asliye Ticaret Mahkemelerinde açılması gerekir. Bunun yanında araç sahibine ve sürücüsüne karşı açılan davalarda ise Asliye Hukuk Mahkemeleri görevlidir. Ayrıca sigorta şirketine karşı açılan davalarda Asliye Ticaret Mahkemelerinin görevli olması nedeniyle bu davalarda arabulucuk sürecinin dava öncesinde yapılmasının zorunlu olduğu unutulmamalıdır. Sigorta şirketlerinden talep edilen araç değer kaybı tazminatları için dava yolunun yanında,ekspertiz raporu ile Sigorta Tahkim Komisyonuna da başvuruda bulunarak araç değer kaybı tazminatı istenebilmesi mümkündür. Araç değer kaybı davası, trafik kazasının gerçekleştiği yerdeki görevli mahkemede açılabileceği gibi davalı sigorta şirketinin merkezinin bulunduğu yerde de açılabilir.

ARACIN TAMİRDE KALDIĞI SÜREDE KULLANILAMAMASI NEDENİYLE MAHRUMİYET BEDELİNİN TALEP EDİLMESİ

Kaza sonrasında araç değer kaybının yanında aracın tamirde kaldığı süreçte aracın kullanılamaması nedeniyle uğranılan zararların da talep edilmesi mümkündür. İkame araç bedeli, gerçekleşen bir trafik kazası sonucunda aracı hasara uğrayan kişinin aracın tamir edilmesi sürecinde aracından mahrum kaldığı süre boyunca bir araç kiraladığı varsayılarak kendisine ödenen maddi tazminattır. Yargıtay yeni tarihli vermiş olduğu kararlarında kişinin araçtan mahrum kaldığı süre boyunca ikame araç kiralamamış veya ödeme belgesi sunmaış olsa bile, araç mahrumiyet bedelini davalıdan talep edilebileceğine hükmetmektedir. Araçta oluşan hasarın niteliğine göre makul tamir süresinin belirlenerek, kişinin aracı kullanamamaktan doğan ve bu süre içinde ikame araç kiralanması için ödemesi gereken bedelin bilirkişi raporu ile belirlenerek araç mahrumiyet bedelinin tespiti ile talebi mümkündür.

Avukat Adem Aydın